دکتر محمدابراهیم ضرابیها

تفسیر زیارت عاشورا در بستر تاریخ | خودکاوی و خودشناسی | معادشناسی | مولانا | اسماء و صفات الهی

تفسیر زیارت عاشورا در بستر تاریخ | خودکاوی و خودشناسی | معادشناسی | مولانا | اسماء و صفات الهی

دکتر محمدابراهیم ضرابیها

دکتر محمدابراهیم ضرابیها محقق اسلامی و نویسنده ایرانی در زمینه ادبیات و عرفان اسلامی است.

۳۵ مطلب با موضوع «تفسیر زیارت عاشورا در بستر تاریخ :: فرازهای جلسات» ثبت شده است

آنچه مسلّم است،این است که حضرت زهرا (سلام الله علیها) خواهان بسیار داشته اند. زیرا از طرفی پدر ایشان چه قبل و چه بعد از بعثت از مردان شریف و بزرگ عرب و قریش بوده اند و از طرف دیگر شخصیت خود حضرت زهرا(سلام الله علیها) شخصیتی بسیار والا و بزرگ بود.

 پیش از حضرت علی علیه السلام افرادی مانند ابوبکر و عمر آمادگی خود را برای ازدواج با دختر پیامبر صلی الله علیه و آله و سلم اعلام کرده بودند و هر دو از پیامبر یک پاسخ شنیده بودند و آن این که درباره ازدواج زهرا منتظر وحی الهی است.

 

ابن شهر آشوب در مناقب از دیگر خواستگاران حضرت اسم می برد.او می نویسد: عبدالرحمان بن عوف و عثمان بن عفان که هر دو از ثروتمندان بزرگ بودند برای خواستگاری، خدمت رسول خدا رسیدند. عبدالرحمان عرض کرد یا رسول الله! اگر فاطمه (علیهاالسلام) را به من تزویج کنى، حاضرم یکصد شتر سیاه آبى چشم که بارهایشان پارچههاى کتان اعلاى مصرى باشد و ده هزار دینار، مهریهاش کنم.

عثمان نیز اظهار داشت: یا رسول الله من هم به همین مهر حاضرم و بر عبدالرحمان برترى دارم زیرا زودتر مسلمان شدهام. پیغمبر از سخن آنان سخت خشمناک شد و براى آن که بفهماند به مال آنها علاقه ندارد و داستان ازدواج، داستان خرید و فروش و مبادلهى ثروت نیست، مشتى سنگ ریزه برگرفت و به جانب عبدالرحمان پاشید و فرمود: تو خیال مىکنى من بندهى پول و ثروتم و بوسیلهى ثروت خودت بر من فخر و مباهات میکنى و مىخواهى بوسیله پول ازدواج را بر من تحمیل کنى؟

 

در جایی دیگر آمده است :دختر پیغمبر(ص) خواستگارانی داشت؛ امّا پدرش از میان همه پسر عموهای خود، علیّ بن ابی طالب(ع) را برای شوهری او برگزید و به دخترشان فرمودند:«تو را به کسی به زنی می دهم که از همه نیکو خوی تر و در مسلمانی پیش قدم تر است

 

📖منابع:

🔘ابن سعد، طبقات، ج ۸، ص ۱۱،

🔘نسائی، سنن، ج ۶، ص31 و ۶۲؛

🔘فاطمـه الزّهراء، ص ۲۵، ج ۲،

🔘الصواعق المحرّقه، ص ۱۶۲ 

🔘انساب الاشراف، ص ۴۰۲

🔘مناقب ابن شهر آشوب، ج3، ص 345

🔘تذکرة الخواص، ص 306

 

مطالب فوق گزیده ای از جلسه سی و نهم سخنرانی تفسیر زیارت عاشورا بود، برای دریافت مطالب کاملتر به فایل صوتی جلسه سی و نهم مراجعه کنید.

🔘 سریه عبیده بن حارث (اول ربیع الاول)

🔘 سریه حمزه بن عبدالمطلب (15 ربیع الاول)

🔘 تغییر قبله مسلمانان از بیت المقدس به کعبه (15 رجب)

🔘 غزوه بدر (17 رمضان)

🔘 غزوه بنی‌قین‌قاع (15 شوال)

🔘 ازدواج علی بن ابی‌طالب و فاطمه دختر پیامبر اسلام (1 ذی الحجه)

🔘 سدالابواب: اعلام مسدودشدن همه درهایی که به سوی مسجد مدینه باز می‌شوند جز در خانه علی بن ابی‌طالب و همسرش (9 ذی الحجه)

🔘 غزوه ابواء (ماه صفر)

🔘 سریه عبدالله بین جحش, اولین مقابله با مشرکان مکه (14 رجب)

🔘 نزول حکم روزه (28 شعبان)

🔘 نزول حکم خمس (17 رمضان)

🔘 نزول حکم زکات

🔘 وقوع غزوه سویق (4 ذی الحجه)

🔘 اسلام آوردن خزیمه بن ثابت

🔘 درگذشت رقیه دختر رسول الله (17 رمضان)

🔘 درگذشت ابولهب (24 رمضان)

🔘 درگذشت طالب بن ابیطالب برادر حضرت علی

🔘 ولادت  عمرو بن حریث مخزومی از عمال حکومت امویان در کوفه

 


 

وقایع سال اول هجری قمری

 

  •  ۲۹ صفر ۱ هجری؛  توطئه سران قریش برای کشتن پیامبر(ص) و ماجرای لیله المبیت
  • اول ربیع‌الاول ۱ هجری: هجرت رسول خدا (ص) از مکه به مدینه
  • ۴ ربیع‌الاول ۱ هجری سال اول هجری؛ خروج محمد از غار ثور
  • ۱۲ ربیع‌الاول ۱ هجری، ورود پیامبر(صبه مدینه و برپایی اولین نماز جمعه
  • 15 ربیع‌الاول ۱ هجری، پایه‌گذاری مسجد قبا
  • ۱۰ رمضان ۱ هجری، بستن پیمان برادری میان انصار و مهاجران و نیز میان پیامبر و علی بن ابی طالب
  • اسلام آوردن سلمان و عبدالله بن سلام
  • ساخت مسجد النبی
  • اقامه اولین نماز میت
  • تشریع اذان
  • وقوع اولین سریه در مدینه
  • پیمان صلح و عدم تعرض میان پیامبر خدا (ص) و یهودیان
  • ازدواج پیامبر(ص) با عایشه

 

جلسه بیست و نهم تفسیر زیارت عاشورا

توسط دکتر محمدابراهیم ضرابیها
 
  • لعن و نسبت آن با تولی و تبری
  • لعن به طور کلی به معنی طلب دوری از رحمت خداست که هم دنیا و هم آخرت را در بر دارد.
  • لعن طرد و دوری از رحمت خدا و گرفتار شدن به خشم الهی است.
  • لعن در هر حال مربوط به خداست و وقتی کسی لعن میکند یعنی آنکس گرفتار خشم الهی شود.
  • تولی یعنی دوست بودن با اولیای خدا و تبری یعنی دوری جستن از دشمنان خدا و رسول او
 

جلسه بیست و هفتم تفسیر زیارت عاشورا

توسط دکتر محمدابراهیم ضرابیها
 
  • تحلیل شخصیت ابوسفیان در اسلام
  • تاریخ از رفت و آمدهای زنهای بدکاره با ابوسفیان بیان کرده است.

  • دشمنی ابوسفیان با پیامبر یک دشمنی نفسانی میباشد. او به پیامبر بیان میکند که من میدانم تو پیامبر خدا هستی ولی با تو مخالفت میکنم چون نو موقعیت من در قریش را خراب خواهی کرد.

  • ابوسفیان از اول بعثت تا سال هشتم هجری (فتح مکه) به مدت 21 سال سراسر مخالفت با مسلمانان دارد.

  • خداوند در قرآن بیشترین آیات در مورد اشخاص را در مورد ابوسفیان نازل کرده است.

     

 

 

فرازهایی از جلسه بیست و پنجم

 

صَخر بن حَرب بن اُمَی‍ـَّة بن عبدالشمس بن عبدمناف، معروف به ابوسفیان (و ابوحنظله) در سال 10 قبل از عام الفیل به دنیا آمد (او 10 سال از پیامبر بزرگتر میباشد).

 از فرزندان او میتوان به معاویه . حنظله (در جنگ بدر به دست مسلمانان کشته میشود) ام حبیبه و یزید (با یزید پسر معاویه اشتباه گرفته نشود) اشاره کرد.

 او از آغاز دعوت پیامبر از سرسخترین مخالفان و دشمنان مسلمانان بود و در جنگهای بدر, احد و خندق علیه مسلمانان حضوری فعال داشت.

 ابوسفیان همزمان با فتح مکه در سال هشتم هجری ایمان آورد.

 بعد از فتح مکه ابوسفیان ایمان آورد و پیامبر در اقدامی مهم خانه او را پناه گاه امن اعلام کرد.

برخورد پیامبر در مواجهه با یکی از بزرگترین مخالفان خود بهنگام فتح مکه قابل تامل میباشد که نه تنها او را از بین نبرد بلکه عزت و بزرگی او را حفظ کرد.

 ابوسفیان بنا به برخی روایات توسط پیامبر والی نجران میشود و در غزوه طائف یک چشم خود را از دست میدهد.

 پیامبر با دختر ابوسفیان به نام ام حبیبه ازدواج میکند تا بلکه بتواند از این طریق ابوسفیان را به اسلام نزدیک کند. بعبارتی پیامبر داماد ابوسفیان میباشد.

 ابوسفیان تا آخر عمر به طور واقعی اسلام نیاورد و نقل است از او که حتی بعد از اسلام آوردن ظاهری بیان کرده که به بهشت و جهنم اعتقاد ندارد.

 

مطالب فوق گزیده ای از جلسه بیستم و پنجم سخنرانی تفسیر زیارت عاشورا بود، برای دریافت مطالب کاملتر به فایل صوتی جلسه بیستم و پنجم مراجعه کنید.


جلسه بیست و چهارم تفسیر زیارت عاشورا

توسط دکتر محمدابراهیم ضرابیها
 
  • زندگینامه عثمان در مکه تا هجرت
  • عثمان از نوادگان امیه پسر عبدشمس میباشد.
  •  عثمان برخلاف عمر فردی نرمخو و بسیار ترسو بود و از لحاظ خانوادگی وجهه بالایی داشتند.
  •  عثمان به خواستگاری دختر پیامبر به نام "رقیه" میرود و داماد پیامبر میشود.
  •  بعد از فوت رقیه عثمان دختر دیگر پیامبر به نام "ام الکلثوم" را به همسری میگیرد به همین دلیل به عثمان ذوالنور یعنی صاحب دو نور میگویند.
  •  پیامبر برای ایمان آوردن عثمان خیلی تلاش کرد.

 

 
 

جلسه بیست و سوم تفسیر زیارت عاشورا

توسط دکتر محمدابراهیم ضرابیها
 
  • زندگینامه عمر بن خطاب در مکه تا هجرت
عمر بن خطاب در سال 13 عام الفیل به دنیا آمد. شغل او چوپانی و شترچرانی بوده و از لحاظ مالی در جایگاه متوسط رو به پایین بوده است.

او فردی درشت اندام, شجاع, تندخو و بداخلاق دارای تصمیمات عجولانه و بدون تفکر بوده است.

 دارای 9 پسر و 4 دختر بوده است.

 عمر سال 5 یا 6 بعثت ایمان آورد و تا قبل از آن در جبهه مخالفان مسلمانان بود و به آزار و اذیت آنها میپرداخت و در کنار ابوسفیان و ابوجهل و ... بود.

 او بعد از اسلام آوردن تلاش زیادی برای گسترش اسلام کرد و بسیاری او را با نقش پلس برای حضرت عیسی مقایسه میکنند.

 

 

فرازهایی از جلسه بیستم تفسیر تاریخی زیارت عاشورا

 

هنگامی که زمان فارغ شدن و وضع حمل زنی می‌رسد، معمولاً زن‌ها برای کمک به او می‌شتابند؛ ولی هنگامی که حضرت #خدیجه (سلام الله علیها) به زنان قریش و بنی‌هاشم پیغام کمک فرستاد، آنها با کینه‌ای که از ازدواج ایشان با پیامبر (صلی الله و علیه و آله) به دل داشتند، از کمک به او سر باز زدند و به یاری او نیامدند. در این هنگام، خدایی که تمام مقدّمات و برنامه‌ریزی خود را برای تولّد این بانو، آماده و مهیّا ساخته بود، رسولان خود را برای یاری فرستاد

 

️«دَخَلَ عَلَیْهَا أَرْبَعُ نِسْوَۀٍ طِوَالٍ کَأَنَّهُنَّ مِنْ نِسَاءِ بَنِی‌هاشِمٍ فَفَزِعَتْ مِنْهُنَّ فَقَالَتْ لَهَا إِحْدَاهُنَّ لَا تَحْزَنِی یَا خَدِیجَۀُ فَإِنَّا رُسُلُ رَبِّکِ إِلَیْکِ وَ نَحْنُ أَخَوَاتُکِ أَنَا سَارَۀُ وَ هَذِهِ آسِیَۀُ بِنْتُ مُزَاحِمٍ وَ هِیَ رَفِیقَتُکِ فِی الْجَنَّۀِ وَ هَذِهِ مَرْیَمُ بِنْتُ عِمْرَانَ وَ هَذِهِ صَفْرَاءُ [صَفُورَاءُ] بِنْتُ شُعَیْبٍ؛ 

 

چهار زن بلند قامت و نورانی بر او وارد شدند که بیشتر، زنان بنی‌هاشم بودند. حضرت خدیجه چون آنها را دید، ترسید. یکی از آنان گفت: ای خدیجه! ناراحت مباش؛ چرا که ما را پروردگارت به سوی تو فرستاده است. ما خواهران تو هستیم؛ من #ساره هستم و ایشان #آسیه، دختر مزاحم، رفیق تو در بهشت، این #مریم، دختر عمران و ایشان #صفورا، دختر شعیب است».

 

چهار زن برتر جهان، همراه حضرت خدیجه (سلام الله علیها) از برای چنین امر مهمّی مأمور شده و کمر به خدمت چنین وجودی بسته بودند.

 

مطالب فوق گزیده ای از جلسه بیستم سخنرانی تفسیر زیارت عاشورا بود، برای دریافت مطالب کاملتر به فایل صوتی جلسه بیستم مراجعه کنید.




فرازهایی از جلسه 19


 پیامبر (صلی الله و علیه و آله) به حضرت خدیجه (سلام الله علیها) فرمودند

«هَذَا جَبْرَئِیلُ یُبَشِّرُنِی أَنَّهَا أُنْثَی وَ أَنَّهَا النَّسَمَۀُ الطَّاهِرَۀُ الْمَیْمُونَۀُ وَ أَنَّ اللهَ تَبَارَکَ وَ تَعَالَی سَیَجْعَلُ نَسْلِی مِنْهَا وَ سَیَجْعَلُ مِنْ نَسْلِهَا أَئِمَّۀً فِی الْأُمَّۀِ یَجْعَلُهُمْ خُلَفَاءَهُ فِی أَرْضِهِ بَعْدَ انْقِضَاءِ وَحْیِهِ؛

جبرئیل به من خبر داد که آن جنین دختر است و نسلی پاک و مطهّر دارد و خداوند متعال نسل مرا از ذریّه او قرار خواهد داد و از نسل او امامانی خواهند آمد که پس از من و بعد از اتمام وحی، خلیفه‌های الهی بر روی زمین خواهند بود».

 

نکته مهمّ این قسمت، آن است که معمولاً نسل هر فردی از طریق فرزند ذکور وی ادامه می‌یابد و اصطلاحاً به کسی که فرزند پسر ندارد، ابتر می‌گویند؛ ولی از رازهای دیگر وجود مقدّس حضرت زهرا (سلام الله علیها) این است که در آن جامعه جاهلی و دیدگاهی که نسبت به دختر داشتند، نسل برترین انسان جهان هستی از طریق او ادامه می‌یابد و خلیفه‌های الهی از دامن او رشد یافته و زمینه‌ساز سعادت انسانی می‌گردند.

 

مطالب فوق گزیده ای از جلسه نوزدهم سخنرانی تفسیر زیارت عاشورا بود، برای دریافت مطالب کاملتر به فایل صوتی جلسه نوزدهم مراجعه کنید.